Θα τον συνέφερε να πληρώνει τους φόρους του στο Πορτογαλικό κράτος, εκείνος όμως έχει επιλέξει να φορολογείται στην Ελλάδα.
Πηγαίνει τακτικά στο Αγιον Ορος και ακόμη πιο συχνά στα μοναστήρια των Μετεώρων, στις Μυκήνες και την Ακρόπολη, μελετά την Ελληνική γλώσσα και τον αρχαιοελληνικό πολιτισμό,
και το μόνο που τον σταματά από το να μιλά Ελληνικά δημοσίως είναι η τελειοθηρία του:
μολονότι καταλαβαίνει πλέον σχεδόν τα πάντα στη γλώσσα μας, την οποία μελετά από το 2001, θεωρεί ότι δεν έχει κατακτήσει ακόμα την ευχέρεια που θα ικανοποιούσε τις προσωπικές του απαιτήσεις.
Εστω και στα πορτογαλικά, όμως, ο Φερνάντο Σάντος δηλώνει απερίφραστα ότι είναι Ελληνας. Οχι φιλέλληνας, αλλά κανονικός Ελληνας και, πιθανότατα, πολύ πιο υπερήφανος γι’ αυτή του τη «θετή» υπηκοότητα από οποιονδήποτε αυτόχθονα πολίτη της Ελληνικής Δημοκρατίας.
Χρήματα και πίστη
Η ερώτηση για την Ανγκελα Μέρκελ, την άποψη των Γερμανών για την Ελλάδα κ.λπ. δεν αιφνιδίασε τον Σάντος, όπως ενδεχομένως ήλπιζε ο δημοσιογράφος που του την απηύθυνε, στη συνέντευξη Τύπου μετά το μεγάλο ματς με τη Ρωσία. Ο Πορτογάλος, που ήταν έτοιμος από καιρό για την ειρωνεία και την πρόκληση, μια αφορμή περίμενε για να ξεσπαθώσει: «Αυτό που μας εμπνέει ως ομάδα είναι η Ιστορία της Ελλάδας», είπε αυστηρά ο Φερνάντο Σάντος και στην αίθουσα Τύπου αμέσως επικράτησε σιγή. «Οι Ελληνες έχουν τεράστια περηφάνια για την Ιστορία τους και αξίζουν τον σεβασμό όλων. Ολοι πρέπει να τους σέβονται, γιατί από την Ελλάδα ξεκίνησε η δημοκρατία, εκεί γεννήθηκαν οι επιστήμες, τόσες και τόσες αξίες.
Οπότε είναι πολύ δύσκολο να δεχτούμε μαθήματα από οποιονδήποτε».
Ηταν τέτοιος ο τόνος και το ύφος του Σάντος που όποιος από τους παρισταμένους είχε όρεξη για περαιτέρω πειράγματα σχετικά με την καταχρεωμένη και, υποτίθεται, ανυπόληπτη Ελλάδα, κατάπιε τη γλώσσα του.
Η αποστομωτική αντίδραση του ομοσπονδιακού προπονητή με το γαλανόλευκο κασκόλ γύρω από τους ώμους του δεν άφησε κανένα περιθώριο παρανόησης του μηνύματός του:
«Σεβασμός στους Ελληνες».
Σύμφωνα με την πλέον κακόπιστη ερμηνεία της στάσης του, η ελληνική φιλοπατρία του Σάντος ήταν κατά βάθος υστερόβουλη, καθώς υποτίθεται ότι ο απώτερος και ουσιαστικός του στόχος είναι να αναλάβει την ηγεσία της Εθνικής Πορτογαλίας.
Διότι έτσι όχι μόνο θα δοξαζόταν ο ίδιος ως προπονητής καθοδηγώντας μια κορυφαία ομάδα με σούπερ σταρ, όπως ο Κριστιάνο Ρονάλντο ή ο Ραούλ Μεϊρέλες, αλλά θα αμειβόταν πολύ καλύτερα απ’ ό,τι στην Εθνική Ελλάδας: μια ματιά στις αμοιβές των προπονητών του Euro 2012 δείχνει ότι με τα περίπου 600.000 ευρώ των ετήσιων απολαβών του από την ΕΠΟ, ο Φερνάντο Σάντος είναι από τους λιγότερο καλοπληρωμένους.
Ο Πάουλο Μπέντο της Πορτογαλίας εισπράττει 1,5 εκατ. ενώ ο Ντικ Αντβοκαατ, ο κόουτς της Ρωσίας, την οποία μάλιστα απέκλεισε η Ελλάδα, 7 εκατ. ευρώ.
Αυτό, λοιπόν, που κινητοποιεί τον Φερνάντο Σάντος πιο αποτελεσματικά απ’ οτιδήποτε άλλο δεν είναι το χρήμα ή η δόξα αυτή καθαυτή, αλλά κάτι τελείως διαφορετικό: οι ιδέες, η πίστη.
Πάνω απ’ όλα, φαίνεται πως έχει ανάγκη να πιστεύει σε κάτι μεγάλο και ανώτερο, σε αξίες που υπερβαίνουν τις ποδοσφαιρικές επιτυχίες. Μια σχετικά άγνωστη πλευρά του αφορά στη θρησκευτική, σχεδόν ιεραποστολική του δράση. Από το 1994 είναι μέλος της θρησκευτικής οργάνωσης «Cursilhos de Cristandade» («Μικρά Μαθήματα Χριστιανισμού»), ενός κινήματος που ξεκίνησε πριν από τον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο στην Ισπανία και έκτοτε εξαπλώνεται σε χώρες όπως η Πορτογαλία και η Βραζιλία.
Ο χαρακτήρας της οργάνωσης είναι έντονα πνευματικός και δίνεται ιδιαίτερο βάρος στην ψυχική προετοιμασία του πιστού για την ένωση με το θείο μέσω αυτών των «μικρών μαθημάτων» που παίρνει κάθε προσκυνητής, ενώ στο απόλυτο κέντρο της διδασκαλίας είναι ο Ιησούς Χριστός.
Προτού εγκατασταθεί οριστικά στην Ελλάδα, το 2007, ο Φερνάντο Σάντος είχε αναπτύξει σημαντική δραστηριότητα στο πλαίσιο αυτής της οργάνωσης.
Εμφανιζόταν συχνά σε διάφορες πόλεις της Πορτογαλίας ως επώνυμος ομιλητής, διαδίδοντας τις αρχές των Cursilhos σε μια προσπάθεια προσέλκυσης νέων οπαδών και εκθέτοντας χωρίς κανέναν φόβο τις απόψεις του για διάφορα κοινωνικά ζητήματα, όπως π.χ. οι εκτρώσεις.
Παρόλο που στην Πορτογαλία θεωρείται επιτυχημένος προπονητής που του αξίζει σεβασμός για τη δουλειά του στις τρεις κορυφαίες ομάδες της χώρας (Πόρτο, Μπενφίκα, Σπόρτινγκ Λισαβόνας), οι ιδέες του δεν συνάντησαν καθολική αποδοχή. Σε ορισμένες περιπτώσεις ο Σάντος προκάλεσε έντονες αντιδράσεις με τις συντηρητικές του απόψεις και την επιμονή του στην ορθή πίστη του Ιησού.
Το κρυφό του πρόσωπο
Η σκυθρωπή, αγέλαστη και μελαγχολική φιγούρα του 57χρονου Φερνάντο Σάντος είναι η συνηθισμένη του μάσκα, η δημόσια θωράκισή του. Οσοι όμως τον γνωρίζουν ξέρουν ότι δεν είναι το πορτογαλικό alter ego του Αγγελου Αναστασιάδη, ενός προπονητή εξίσου θρησκευόμενου και εσωστρεφούς όπως ο Σάντος.
«Στην πραγματικότητα πρόκειται για έναν πολύ συναισθηματικό, πολύ σοβαρό αλλά και πολύ ταπεινό άνθρωπο», λέει για τον Πορτογάλο κόουτς ο Ακης Ζήκος, παλαιός ποδοσφαιριστής της ΑΕΚ.
Ο ίδιος αποκαλύπτει ότι «πέρα από τη βαθιά γνώση του ποδοσφαίρου, ο Σάντος είχε τη μοναδική ικανότητα να κρατά τις ισορροπίες μέσα στην ομάδα, να μην αφήνει να φανεί συμπάθεια ή αντιπάθεια προς οποιονδήποτε.
Κι αυτό ήταν ανέκαθεν το μυστικό του, αυτό που κρατά ενωμένους τους παίκτες που έχει κάθε φορά στη διάθεσή του».
Ο Ντέμης Νικολαΐδης, ο Θοδωρής Ζαγοράκης, ο Ζήσης Βρύζας, ο Καραγκούνης, ο Κατσουράνης είναι μερικά από τα ονόματα των ποδοσφαιριστών που εξελίχθηκαν σε προσωπικούς φίλους του.
O Σάντος, όμως, ύστερα από 11 χρόνια στην Ελλάδα έχει δημιουργήσει τον δικό του κύκλο γνωριμιών. Σε αυτόν περιλαμβάνονται από μοναχοί του Αγίου Ορους έως τον Αντώνη Ρέμο και τον Νίκο Βέρτη. «Ο χαρακτήρας του φαίνεται από τις λεπτομέρειες», λέει ο Βέρτης. «Κάποιο βράδι ο Σάντος είχε έρθει μαζί με τον Ζεσουάλδο Φερέιρα στη “Φαντασία”.
Οπως πάντα, καθόταν σε έναν καναπέ στο πίσω μέρος της αίθουσας, πολύ διακριτικός και πράος, παρατηρώντας τον τρόπο που διασκεδάζουν οι Ελληνες, κάτι που του αρέσει πολύ.
Αργότερα, όταν ήρθε να με δει στο καμαρίνι, περίμενε υπομονετικά να τελειώσω με τα αυτόγραφα κ.λπ. για να μιλήσουμε λίγο, όσο προλάβαινα.
Αυτό δείχνει σεβασμό και πειθαρχία από έναν άνθρωπο που νοιάζεται για τους άλλους. Είναι ένας πραγματικά γλυκός άνθρωπος».
Για την Ελλάδα, ρε Φερνάντο
Το 2007, σε μια εκ βαθέων συνέντευξή του στο περιοδικό «Fermento», το επίσημο όργανο της θρησκευτικής οργάνωσης Cursilhos, ο Φερνάντο Σάντος εξομολογήθηκε ότι «παλαιότερα πάσχιζα σαν τρελός να είμαι υποδειγματικός σύζυγος, πατέρας και φίλος, όλα αυτά όμως τα έκανα περισσότερο με κίνητρο τον σεβασμό και όχι τόσο την αγάπη.
Μάλιστα, χρησιμοποιούσα συχνά και μια φράση που νόμιζα ότι με χαρακτηρίζει:
“Η αγάπη για μένα δεν υπάρχει”».
Ανακαλύπτοντας το αληθινό, όπως το υποστηρίζει ο ίδιος, νόημα της πίστης, έγινε ένας άλλος άνθρωπος.
Ωστόσο, δεν ήταν αυτή η μόνη δραματική αλλαγή που του συνέβη, καθώς εξίσου σημαντική με την επιφοίτηση των Cursilhos ήταν η επαφή του με την Ελλάδα.
Οπως τονίζει ο αθλητικογράφος Βασίλης Σαμπράκος, «ο Σάντος αγαπήθηκε στην Ελλάδα περισσότερο απ’ ό,τι στην Πορτογαλία.
Το ότι επιθυμούσε τόσο πολύ να αναλάβει την εθνική μας ομάδα έχει να κάνει, σε μεγάλο βαθμό, με αυτό που νιώθει, με το ότι θέλει κάπως να προσφέρει στη δεύτερή του πατρίδα.
Εξάλλου, δεν έχει αναλάβει μόνο την Εθνική Ανδρών, αλλά έχει εκπονήσει ένα ολόκληρο σχέδιο αναμόρφωσης του ελληνικού ποδοσφαίρου ώστε να αποκτήσει εθνική ταυτότητα, κάτι που δεν είχε γίνει ποτέ πριν.
Και, μολονότι τον έχω παρακολουθήσει από κοντά επί χρόνια, τόσο συγκινημένο όσο την ημέρα που η ΕΠΟ τον παρουσίασε ως τον νέο ομοσπονδιακό προπονητή, δεν τον έχω δει ποτέ».
Εκείνη την ημέρα του 2010, κατ’ εξαίρεση αλλά καθόλου τυχαία, ο Φερνάντο Σάντος είχε μιλήσει ελληνικά.
Πρωτο Θεμα
O Φερνάντο Σάντος μορφώνεται από τα νάματα της Ελλάδας και της Ορθοδοξίας ενώ ο Καρατζαφέρης παραμένει αγράμματος με ασύστολους εξυπνακισμούς.
ΑπάντησηΔιαγραφή